NHỮNG CHÍNH SÁCH ƯU ĐÃI CHO DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA THEO NGHỊ QUYẾT 198/2025/QH15?

Chị Trần Quỳnh C (huyện Q, tỉnh Nghệ An) là chủ của một doanh nghiệp nhỏ sản xuất các sản phẩm từ rau quả và thảo dược. Qua các phương tiện thông tin, chị được biết Nghị quyết 198/2025/QH15 được ban hành có nhiều quy định về cơ chế, chính sách đặc biệt, ưu đãi để phát triển kinh tế tư nhân mà đối tượng áp dụng bao gồm cả những doanh nghiệp nhỏ như của chị.

Chị C hỏi: Doanh nghiệp nhỏ và vừa được hưởng những chính sách ưu đãi nào theo Nghị quyết 198/2025/QH15?

Trả lời:

Theo Điều 5 Nghị định 80/2021/NĐ-CP thì doanh nghiệp nhỏ và vừa bao gồm doanh nghiệp siêu nhỏ, doanh nghiệp nhỏ và doanh nghiệp vừa, có số lao động tham gia bảo hiểm xã hội bình quân năm không quá 200 người và đáp ứng một trong hai tiêu chí sau đây: Tổng nguồn vốn không quá 100 tỷ đồng; Tổng doanh thu của năm trước liền kề không quá 300 tỷ đồng. Doanh nghiệp siêu nhỏ, doanh nghiệp nhỏ và doanh nghiệp vừa được xác định theo lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản; công nghiệp và xây dựng; thương mại và dịch vụ. Có thể nói, tuy quy mô nhỏ nhưng đây là loại hình doanh nghiệp chiếm tỷ trọng lớn nên việc ban hành Nghị quyết 198/2015/QH15 với nhiều chính sách ưu đãi để những doanh nghiệp này phát triển là điều vô cùng cần thiết.

Theo đó, tại khoản 4 Điều 10 Nghị quyết 198/2025/QH15 thì doanh nghiệp nhỏ và vừa sẽ được hưởng chính sách hỗ trợ thuế, phí, lệ phí. Theo đó, doanh nghiệp nhỏ và vừa trong 03 năm kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp lần đầu sẽ miễn thuế thu nhập doanh nghiệp. Ngoài ra, kể từ ngày 01/01/2026 sẽ chấm dứt việc thu, nộp lệ phí môn bài; Miễn thu phí, lệ phí với các loại giấy tờ nếu phải cấp lại, cấp đổi khi thực hiện sắp xếp, tổ chức lại bộ máy nhà nước theo quy định của pháp luật. Có thể thấy, đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa thì đây là chính sách nhằm ổn định, tạo cơ hội, thời gian để những doanh nghiệp này xây dựng và phát triển sản xuất.

Bên cạnh đó, tại Điều 12 Nghị quyết 198/2025/QH15 nêu rõ Nhà nước sẽ bố trí kinh phí để cung cấp miễn phí các nền tảng số, phần mềm kế toán dùng chung cho doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ, hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh theo quy định của Chính phủ. Không những vậy, Nhà nước còn hỗ trợ doanh nghiệp nghiên cứu, phát triển và ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số thông qua các chính sách như: Cho phép được trích tối đa 20% thu nhập tính thuế thu nhập doanh nghiệp để lập quỹ phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số của doanh nghiệp; Doanh nghiệp được tính vào chi phí được trừ để xác định thu nhập chịu thuế đối với chi phí cho hoạt động nghiên cứu và phát triển của doanh nghiệp bằng 200% chi phí thực tế của hoạt động đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Các doanh nghiệp nhỏ và vừa thường là những doanh nghiệp có quy mô sản xuất kinh doanh nhỏ, nguồn vốn không cao nên một trong những khó khăn mà những doanh nghiệp này gặp phải đó là việc tiếp cận đất đai để tìm kiếm mặt bằng sản xuất kinh doanh. Chính bởi lẽ đó mà tại Điều 7 Nghị quyết 198/2025/QH15 đã có quy định về chính sách hỗ trợ tiếp cận đất đai, mặt bằng sản xuất kinh doanh theo hướng các khu công nghiệp, cụm công nghiệp, vườn ươm công nghệ được hỗ trợ đầu tư từ ngân sách địa phương phải dành một phần diện tích đất đã đầu tư hạ tầng cho doanh nghiệp công nghệ cao thuộc khu vực kinh tế tư nhân, doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo thuê, thuê lại. Đối với khu công nghiệp, cụm công nghiệp thành lập mới sau ngày Nghị quyết 198/2025/QH15 có hiệu lực thi hành thì phải bảo đảm bình quân 20 ha/khu công nghiệp, cụm công nghiệp hoặc 5% diện tích đất khu công nghiệp, cụm công nghiệp trên địa bàn để dành cho doanh nghiệp công nghệ cao thuộc khu vực kinh tế tư nhân, doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo thuê, thuê lại. Đồng thời những doanh nghiệp này sẽ được hỗ trợ giảm tối thiểu 30% tiền thuê lại đất trong vòng 05 năm đầu kể từ ngày ký hợp đồng thuê đất với chủ đầu tư kinh doanh hạ tầng khu công nghiệp, cụm công nghiệp, vườn ươm công nghệ.

Không chỉ có những chính sách ưu đãi về thuế, phí, mặt bằng sản xuất kinh doanh mà tại Điều 9 Nghị quyết 198/2025/QH15 cũng có những quy định hỗ trợ về tài chính, tín dụng cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Theo đó, tại Điều 9 quy định Quỹ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa với các chức năng như cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa vay vốn; Tài trợ vốn ban đầu; Đầu tư vào các quỹ đầu tư địa phương, quỹ đầu tư tư nhân để tăng nguồn cung vốn cho doanh nghiệp nhỏ và vừa; Tiếp nhận và quản lý nguồn vốn vay, tài trợ, viện trợ, đóng góp, ủy thác của các tổ chức, cá nhân để hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa…Đây được xem chính sách tạo động lực để những doanh nghiệp nhỏ và vừa mạnh dạn trong việc thực hiện các chiến lược kinh doanh, góp phần thúc đẩy nền kinh tế chung.

Ngoài ra, cũng tại Nghị quyết 198/2025/QH15 cũng có những quy định về những ưu đãi cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa trong việc lựa chọn nhà thầu dự án mua sắm công cũng như hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ, doanh nghiệp đổi mới sáng tạo thuê nhà, đất là tài sản công chưa sử dụng hoặc không sử dụng tại địa phương theo quy định tại Điều 8, Điều 11 Nghị quyết này.

Công ty Luật Trọng Hải & Cộng sự

Thực hiện: Luật sư Minh Huyền